Στρατοσφαιρική στοιβάδα του Όζοντος. Ιδιότητες και Προβλήματα

H στρατοσφαιρική στοιβάδα του Όζοντος (Ο3) απορροφά σημαντικό μέρος της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας. Η υπεριώδης ηλιακή ακτινοβολία φτάνοντας στην γη χωρίς να έχει φιλτραριστεί πρώτα από την στοιβάδα του Όζοντος θα προκαλούσε μεταξύ των άλλων προβλημάτων σοβαρή αύξηση των περιστατικών καρκίνου του δέρματος.

Η ιστορία

Για πρώτη φορά παρατηρήθηκε το πρόβλημα την δεκαετία του 1970 από μια ομάδα Βρετανών οι οποίοι ερευνούσαν την ατμόσφαιρα πάνω από την Ανταρκτική. Οι πρώτες μετρήσεις για αυτό το πρόβλημα έγιναν το 1985 και τα ακραία αποτελέσματα έκαναν τους επιστήμονες να πιστεύουν πως υπήρχε κάποιο πρόβλημα στα όργανα. Ωστόσο η επανάληψη των μετρήσεων με διαφορετικό εξοπλισμό επιβεβαίωσε την πολύ άσχημη κατάσταση της στρατοσφαιρικής στοιβάδας του όζοντος πάνω από την Ανταρκτική.

Τρύπα του Όζοντος

Εικόνα από την μεγαλύτερη τρύπα στο Όζον που καταγράφηκε ποτέ
Σεπτέμβριος 2006

Η άσχημη αυτή κατάσταση η οποία διαπιστώθηκε από τις μετρήσεις των επιστημόνων δήλωσε ένα άγνωστο μέχρι τότε πρόβλημα στην γήινη ατμόσφαιρα το οποίο καλείται Τρύπα του Όζοντος. Εδώ πρέπει να αποσαφηνιστεί πως η Τρύπα του Όζοντος δεν έχει να κάνει με την υπερθέρμανση του πλανήτη, υπάρχει μια σχέση με το Φαινόμενο του Θερμοκηπίου όσον αφορά την πηγή του του προβλήματος, ωστόσο παραμένουν δυο ξεχωριστά προβλήματα.

Υπεύθυνος πρόκλησης του προβλήματος

Η ελάττωση της στοιβάδας του Όζοντος τόσο στην Ανταρκτική όσο και στην Αρκτική πλέον οφείλεται στην έκκληση Χλωροφθορανθράκων στην ατμόσφαιρα καθώς και οξειδίων του Αζώτου. Οι χλωροφθοράνθρακες χρησιμοποιούνταν ευρέως στην βιομηχανία, σε συστήματα ψύξης, σε κλιματιστικά, σε φιάλες σπρέι. Όσον αφορά τα οξείδια του Αζώτου αυτά προέρχονται από διαδικασίες καύσης. Εδώ σημαντικό παράγοντα μόλυνσης αποτελούν τα αεροσκάφη. Τέτοιου είδους ουσίες δεσμεύουν το Όζον και μέσω χημικών αντιδράσεων το διασπούν σε άλλες ουσίες με αποτέλεσμα την μείωση του.

Τρόπος προστασίας του περιβάλλοντος

Το 1985 είκοσι χώρες, ανάμεσά τους και αυτές που παρήγαγαν τις μεγαλύτερες ποσότητες χλωροφθορανθράκων υπέγραψαν στην Βιέννη ένα κείμενο το οποίο έθετε κάποια συγκεκριμένα όρια γύρω από την συζήτηση για τις ουσίες αυτές. Την ίδια χρονιά έγιναν και οι πρώτες μετρήσεις όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, οι οποίες έκρουσαν πιο ηχηρά τον κώδωνα του κινδύνου. Έτσι το 1987 σαράντα τρία έθνη υπέγραψαν το πρωτόκολλο το Μόντρεαλ. Εκεί οι συμμετέχοντες αποφάσισαν να διατηρήσουν την παραγωγή χλωροφθορανθράκων στα επίπεδα του 1986 και να τα μειώσουν 50% έως το 1999. Ύστερα από έρευνες που έγιναν μετά το 1987 και λόγω των μη ευχάριστων αποτελεσμάτων, οι επιστήμονες αποφάσισαν να δώσουν μεγαλύτερη ισχύ στο πρωτόκολλο του Μόντρεαλ. Έτσι στο Λονδίνο το 1990 αποφάσισαν να αποσύρουν από την χρήση τους χλωροφθοράνθρακες μέχρι το 2000. Το 1992 σε νέα συνάντηση στην Κοπεγχάγη αποφάσισαν η απόσυρση να πραγματοποιηθεί μέχρι το 1996. Νέες ουσίες αντικατέστησαν τις προηγούμενες αλλά και αυτές δημιουργούν διάφορα προβλήματα.

Αυτή ήταν μια πολύ γενική ματιά για το φαινόμενο. Σε επόμενες αναρτήσεις θα αναφερθώ περαιτέρω

Πηγές και προτεινόμενα Links:

Πανεπιστήμιο του Cambridge, Center for Atmospheric Science http://www.atm.ch.cam.ac.uk/tour/part1.html

Wikipedia
http://en.wikipedia.org/wiki/Ozone_depletion